گزارش جلسه‌ی دیدار با حسین سناپور

گزارش از پریسا اله وردی؛
به گزارش روابط عمومی هفت اقلیم، چهارمين شب از سلسه نشست هاي نويسندگان پيشكسوت با حضور "حسين سناپور" و ميزباني "فرشته احمدي" برگزار شد.طبق روال هميشگي ابتداي برنامه، فرشته احمدي ، حسين سناپور را بدين شرح معرفي كرد: نياز به معرفي ويكي پديايي نميبينم براي اينكه در پشت جلد همه ي كتاب هاي ايشان نوشته شده است. به نظر من آقاي سناپور از محدود نويسندگان حرفه اي معاصر ما هستند. حرفه اي به اين معنا كه نويسنده اي هستند كه تمام وقت نويسندگي ميكنند، با وجود اينكه بيشتر ما نويسندگان مجبوريم چند شغل براي گذران زندگي داشته باشيم و كمتر نويسنده اي پيدا ميشود كه چنين جسارتي داشته باشد.دومين نكته ي حرفه اي بودن ايشان  حساسيت داشتن به مسائل روز جامعه و اجتماع است.برخلاف خيلي از نويسندگان كه به گوشه ي دنجي رفته اند كه با خيال راحت و در امنيت بنويسند و كاري به ساير مسائل ندارند. هم چنين انجمن صنفي نويسندگان كه بعد از تلاش هاي بسيار تشكيل شد،با وجود اينكه صنف براي نويسندگان جوانتر است و قرار است مشكلات آنها را حل كند، آقاي سناپور تلاش بسياري در اين راستا انجام دادند.كساني كه در اين كار جا افتاده اند چندان نيازي ب حمايت صنفي ندارند.با تمام اينها ايشان پا به پاي ما و همه جوانتر ها بودند؛ كه حضورشان خيلي موثر بود.همچنين جز محدود كساني هستند كه كار جوانترها را ميخوانند ونظر ميدهند.
⭕️زندگي خانوادگي مانع پيشرفت در نويسندگي!
همچنين در ادامه گفت: بنظر من سومين نكته حرفه اي بودن ايشان اين است كه ازدواج نكردند.واقعا تصميم شما اين بوده كه زندگي خانوادگي مزاحم كار حرفه اي تان ميشود؟
حسين سناپور پس از سلام و تشكر از حاضرين  درجواب گفت:نه! اما مسلما ازدواج نكردن به نويسندگيم كمك كرده، ولي تصميمي از قبل در اين مورد نگرفته بودم!
⭕️سناپور: زماني به سينما علاقمند بودم!
در ادامه افزود:من بدشانسي كه داشتم اين بود كه پدر و مادرم در كارهايم دخالت نميكردند، پدرم حتي نميدانست دركدام مدرسه درس ميخوانم. شايد اگر كاري به كارم داشتند من هم مجبور ميشدم كارهايي را انجام بدهم كه بقيه انجام ميدهند و خيلي فرصت نميكردم براي داستان نويسي وقت بگذارم.هرچند من كمي لجباز هستم و كاري كه تصميمش راگرفتم و فكر ميكنم بايد انجام بدهم را،ميكنم. از يك سني تصميم گرفتم نويسندگي كارم باشد، قبل از آن به سينما علاقه داشتم ولي متوجه شدم با روحياتم سازگار نيست و دائما  به سمت داستان كشيده ميشدم، و برايم مسلم شده بود ميخواهم نويسنده شوم. زماني مشغول روزنامه نگاري بودم ولي بعدتر آن راهم كنار گذاشتم.
⭕️سناپور: كارگاه گلشيري همه چيز را براي من عوض كرد!
حسين سناپور در پاسخ به سوال فرشته احمدي كه پرسيد: " كارگاه هاي آقاي گلشيري در سبك نوشتنتان چقدر موثر بود؟ و حالا كارگاه هاي خودتان چه شباهت ها و تفاوت هايي با آن كارگاه ها دارند؟ " گفت: از دوران دانشجويي به داستان نويسي علاقمند بودم و همان سالها در كتابخانه دانشگاه دنبال كتاب هاي نويسندگي بودم. ولي با تمام اينها وقتي كلاس هاي گلشيري را رفتم ، متوجه شدم نحوه برخوردشان با داستان به كلي فرق ميكند.ما در اين كارگاه ها داستان را ميخوانديم  و جز به جز بررسي ميكرديم.من اولين بار در كارگاه آقاي گلشيري ديدم كه اينكارانجام ميشود. همه چيز براي من عوض شد و انگار درِ يك فضاي جديدي را براي من باز كرد.در كارگاه هاي آقاي گلشيري فقط داستان كوتاه خوانده ميشد و به خاطر ندارم كه رماني خوانده و بررسي شده باشد.اما من در كارگاه هاي خودم حس كردم بايد شيوه اي باشد كه روي رمان هم بشود كاركرد.
⭕️سناپور:رمان نويسي يك الگوي كلي دارد!
فرشته احمدي در ادامه سوالات جلسه به كتاب "يك شيوه براي رمان نويسي" سناپور اشاره كرده و پرسيد: اين همان شيوه اي ست كه خودتان هم مينويسيد يا بخشي از آن شخصي ست كه قابل آموزش نيست؟
سناپور در جواب گفت: تا جايي كه ميتوانستم همان روش خودم است.يك الگوي كلي دارد: اينكه در ابتدا با يك طرح شروع كنيم؛طرح را پرورش بدهيم،پرونده سازي بكنيم و در آخر كه تمام اين كارهارا كرديم، سراغ نوشتن رمان برويم.
⭕️سناپور: خيلي سعي ميكنم داستان هايم با هم تفاوت داشته باشند!
فرشته احمدي در ادامه پرسيد: با توجه به دغدغه هاي مشتركي كه در رمانهايتان داريد و بهشان اشاره ميكنيد نگران نيستيد كه دچار تكرار شويد؟
سناپور در جواب گفت: خودم خيلي سعي ميكنم كه هركاري با كار قبلي تفاوت داشته باشد.با اين حال يك سري مضامين و موضوعات هستند كه به ناچار در تمام آثار خود به خود مي آيند؛نميشود كاريش كرد. مگر در زماني كه نويسنده حس كند هرچه ميتوانسته در مورد آن موضوع گفته است.
⭕️سناپور:هركسي حرفي براي گفتن دارد!
حسين سناپور در جواب فرشته احمدي كه در ادامه ميگفت: بعضي فكر ميكنند با شركت در كارگاه هاي نويسندگي، نويسنده ميشوند در صورتي كه نويسنده طرز تفكر خاص و دغدغه هاي خاصي دارد كه هركسي ندارد گفت: بنظر من هر كسي حرفي براي گفتن دارد و ك

سي نيست كه حرفي براي گفتن نداشته باشد.مسئله اين است كه آن حرف چطور بيان شود.و آنجاست كه تفاوت آدم ها با يكديگر مشخص ميشود.تفاوت نويسنده و غير نويسنده اين است كه حرف هاي خود را چگونه با تكنيك عميق كنند و از زواياي مختلف به آن بپردازند.
⭕️سناپور:نوشتن هرچيزي كه به خودم نزديكتر باشد سخت تر است!
فرشته احمدي در ادامه پرسيد: اطلاعات لازم براي داستانتان را چطور بدست مي آوريد؟ آيا تحقيق ميكنيد؟
سناپور در جواب گفت: ٧،٨ سالي كه روزنامه نگاري كردم با خيلي اتفاقات متفاوت روبه رو شدم، هرچند هيچ وقت از آنها ننوشتم.هيچ وقت از اتفاقات شخصي ننوشتم جز يكي دوباره كه چاپ نكردم.انگار نوشتن هرچيزي كه به خودم نزديكتر باشد سخت تر است.آدمهايي كه دورتر بودند هميشه برايم جذابيت بيشتري داشتند.روزنامه زياد ميخوانم ولي تحقيق نميكنم. گاهي در اينترنت جست و جو ميكنم و گاهي از دوستانم كمك ميگيرم.اما براي رمان شمايل تاريك كاخ ها  نزديك به ١٠ كتاب خواندم.ولي بعضي رمانها مثل خاكستر تحقيقي نكردم.
⭕️هر آدمي همه جهان است!
سناپود در ادامه گفت: همه ي ما، همه شخصيت ها و آدمها را درون خودمان داريم.همونطور كه ميگويند هر آدمي همه جهان است و همه آدمهاست.فكر ميكنم درسته. ما همه شخصيت هارا در وجودمان داريم حتما در مظفر يك گوشه اي از من هست.
در ادامه جلسه طبق برنامه، سوالاتي از جانب حاضرين پرسيده شد.
و در انتهاي جلسه سناپور راجع به نويسندگان جوان و آثار جديد گفت:اينكه ميگويند داستان نويسي امروز خوب نيست، بنظر من اشتباه است.داستان نويسي امروز خيلي قوي تر از چند دهه گذشته است.ممكن است كه ديگر كتاب هايي مثل بوف كور يا نويسنده اي مثل گلشيري، ساعدي و هدايت كه بنظر من نبوغ داشتند نداشته باشيم؛ اما اگر استثنا ها را كنار بگذاريم داستان هاي خوب براي خواندن يا اصلا وجود نداشت يا بسيار كم بود. و به همين خاطر بود كه نويسندگان درجه  سه هم معروف ميشدند و كتابهايشان زياد خوانده ميشد.من فكر ميكنم الان حدود ٥٠ نويسنده داريم كه داستان هاي خوب مينويسند.بنظر من ما در دوره ي اوج رمان نويسي هستيم همونطور كه دوره ي اوج داستان كوتاه دهه ٨٠ بود و تا ٩٠ هم ادامه پيدا كرد.بنظرم الان داستان كوتاه به نفع رمان نويسي افول كرده كه بنظرم مشكلي ندارد، نسل هاي بعدي مي آيند و جبران خواهند كرد.
در راستاي ادامه اين سلسله نشست ها چهارشنبه هفته آينده ٩ خرداد ماه، نشست با حضور علي خدايي و ميزباني سينا دادخواه برگزار خواهد شد.

پریسا اله وردی